Veelgestelde vragen over biomassa beantwoord

Biomassaverbranding wordt beschouwd als klimaatneutraal, maar hoe zit dat nu precies met die CO2-uitstoot? Hoeveel biomassa moet je inslaan om je woning te kunnen verwarmen? Welke premies bestaan er voor biomassa-installaties? We beantwoorden enkele veelgestelde vragen in dit artikel.

 

Hoe duurzaam is biomassa?

Als je ‘hout verbranden’ in het rijtje van duurzame energiebronnen als zonne-energie en windenergie zet, klinkt dat vreemd. Je zorgt immers voor rookontwikkeling en fijnstofproductie. Hoe wordt dat als duurzaam aanzien?

Biomassaverbranding is hernieuwbaar doordat het een onuitputtelijke bron is, het groeit – in tegenstelling tot aardgas, olie of steenkool - terug aan. De CO2-uitstoot die door verbranding afgegeven wordt is gelijk aan de hoeveelheid aan CO2 die de biomassa aan de lucht heeft onttrokken om aan te groeien. De CO2 in de lucht kan dan weer gebruikt worden om hout opnieuw te laten groeien. Daardoor is het in principe een klimaatneutrale brandstof, het proces is een nuloperatie.

Genuanceerd verhaal

Een kanttekening is echter op zijn plaats: je moet ook rekening houden met het productie- en verwerkingsproces van biomassa om de duurzaamheid in kaart te brengen, en daar wringt meestal het schoentje. Niet alle biomassa is immers even duurzaam.

Duurzame biomassa komt voort uit houtresten en/of uit duurzaam en verantwoord bosbeheer, niet uit illegale en ondoordachte ontbossing – een heikel punt, wat dat is niet altijd even makkelijk te achterhalen. Bos dat plaats moet ruimen voor het telen van gewassen die gebruikt worden in biomassacentrales, valt evenmin duurzaam te noemen.

Voor een algemene daling van de CO2-uitstoot moet er, wanneer er bos gekapt wordt, ook bos bijgecreëerd worden, een proces van langere adem dan bos wegnemen. Je moet verder ook het energieverbruik bij het productie- en transportproces van biomassa in acht nemen voor het volledige plaatje.

Het is dus een genuanceerd verhaal: verwarmen met biomassa is doorgaans een groenere oplossing dan aardgas of stookolie, maar een beroep doen op zonne-energie en/of een warmtepomp is eigenlijk een overtreffende trap.

Wat kan je zelf doen?

Je hebt een houtkachel, pelletkachel of pelletketel en je wil je CO2-uitstoot tot een minimum beperken? Ga dan altijd voor FSC of PEFC-gekeurd hout en pellets. Pellets moeten ook voldoen aan de DIN+- en de Enplus A1-normen. Je doet ook beter een beroep op lokaal geproduceerde pellets.

Rust je schoorsteen voorts uit met een rook- of fijnstoffilter om de fijnstofproductie (een pijnpunt bij veel klassieke houthaarden) tot een minimum te beperken. Wil je een pelletketel? Kies een condenserende variant. Als je hout gebruikt, verbrand dan zeker nooit bewerkt of te nat hout en stook op een doordachte manier.

 

Hoeveel pellets heb je nodig?

Om een idee te krijgen van hoe je pellets gaat opslaan, moet je inschatten hoeveel pellets je per jaar zal gebruiken, en dat is een niet eenduidig te beantwoorden vraag, maar is afhankelijk van de situatie: vervang je een oude stookolie- of gasketel? Gebruik je een pelletkachel om bij te verwarmen? Zit je in een nieuwbouwsituatie?

In het geval van een renovatie kan je een idee krijgen door je verbruik (aantal liter stookolie of m³ gas) te verdubbelen, dan bekom je het verbruik in pellets in kg. Bij een nieuwbouwsituatie kan je het aantal kg benodigde pellets inschatten volgens het doorsnee verbruik van een gezin van 4 personen. Dat bedraagt 10 kWh/dag, dat komt overeen met 800 kg pellets per jaar en 200 kg per jaar per persoon.

Uiteraard zijn er nog andere factoren die het nodige kg pellets de hoogte of de diepte kunnen injagen: met een condensatieketel kan je er al tot 12% van af doen. Zonnepanelen kunnen je verbruik ook doen minderen. Verder zijn ook de weers- en temperatuursomstandigheden belangrijk, deze bepalen hoe vaak je je verwarming of warm water zal nodig hebben.

 

Hoe zorg je voor een goede verbranding van pellets?

Een optimale verbranding hangt niet alleen af van de pellets zelf, maar verschilt ook volgens het kachelmerk (check wat de fabrikant daarvan aanraadt), de afstelling van de kachel op zich, de connectie met de schouw en het onderhoud. Wat zuurstof toevoegen of de trok naar de schouw wat verminderen, kan al heel wat verschil maken voor een betere verbranding. Meer tips kan je hier terugvinden.

 

Zijn er premies voor biomassa-installaties?

Voor de installatie van een biomassaketel kan je in Vlaanderen geen aanspraak maken op een premie. 

In Wallonië zijn de bedragen van de energie- en renovatiepremies afhankelijk van het inkomen van de aanvrager. Het huis moet ook meer dan 15 jaar oud zijn. Elke aanvraag moet vergezeld gaan van een voorafgaande controle van het huis.

• 1.000 € tot 6.000 € voor een biomassaketel (manueel en automatisch):
• 250 € tot 1500 € voor aanvullende verwarming op biomassa:
• de combinatie biomassaketel + zonneboiler: 150% van de basispremie voor een biomassaketel + 150% van de basispremie voor een zonneboiler.